Το σύμπτωμα και μετά;

Μαρκ Στρως

1^ο προοίμιο του 4^ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου της ΔΦ-ΣΨΦΛΠ

Μια ιστορία τόσο τετριμμένη που μόνο να την αναφέρεις, επισύρει μια δικαιολογημένη ντροπή: «Πας ακόμα στον ψυχαναλυτή σου; «Όχι, τελείωσα. «Δηλαδή δεν ουρείς πια στο κρεβάτι;» «Ναι, αλλά τώρα δεν με νοιάζει. »

Που πάει να πει πως αν δεν υπάρχει ευφυολόγημα χωρίς την αλήθεια που αποκαλύπτει, στην τελευταία περίπτωση, φαίνεται όλο και πιο ξεκάθαρα επίκαιρη. Τόσο κοντά φαίνεται να έρχονται σε αυτό οι παρατηρήσεις μας για το σύμπτωμα, με το ανίατό του, την αναγκαιότητα της δομής του, αυτό που είναι πιο αληθινό για μερικούς, την μη αναγώγιμη μοναδικότητα ενός «είμαι αυτό», κλπ . Δεν λείπει το «υπόλοιπο κυνισμού’’ (solde cynique): είναι απίθανο πράγματι για ένα τέτοιο υποκείμενο να βρίσκεται επιβαρυμένο από ένα σύντροφο που θα μοιράζεται την κλίνη του, πέραν από ένα αυστηρά καθορισμένο χρόνο.

Θα έπαιρνε τότε τη θέση του το σύμπτωμα, αποκαλύπτοντας τη λειτουργία του ως αποτελεσματικού συντρόφου ενός υποκείμενου, πάντοτε εξόριστου από τη διάφυλη σχέση και για το οποίο το πραγματικό είναι κάθε άλλο παρά καταφύγιο; Είναι αλήθεια ότι αυτό που συνήθως αποκαλούμε σύντροφοι ζωής, αποδεικνύονται αρκετά αναξιόπιστοι και ακόμα λιγότερο αποτελεσματικοί, μέσα στη θέση που τους αποδίδουμε ούτως ώστε να μεταχειρίζονται δεόντως το σώμα μας.

Η ανάλυση επιτρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν τους ζητήθηκε τίποτα περισσότερο παρά το αδύνατο-το οποίο αφού το αντιληφθούμε, αποδεικνύεται ότι δεν είναι σοβαρό. Το ότι η ανάλυση αναδιανέμει τους δεσμούς της λίμπιντο είναι γνωστό από καιρό. Αλλά σε ποιο βαθμό τους τροποποιεί; Αν είναι σχετικά εύκολο να απαντηθεί αυτό το ερώτημα από τη θέση του αναλυτή, μέσα στον λόγο που την καθορίζει, τι γίνεται με τη σχέση του καλά ‘’συμπτωματοποιημένου’’ ψυχαναλυμένου με τη Σχολή – και με τους άλλους αν έχουν απομείνει; Η μετουσίωση σίγουρα, αλλά αρκεί αυτό για να το κατανοήσουμε;