ΑΡΘΡΑ

Η πολιτική του συμπτώματος στην κατεύθυνση της θεραπείας

Ντομινίκ Φίνγκερμαν «Το σύμπτωμα ιδρύει την τάξη από την οποία επαληθεύεται η πολιτική μας (Λακάν)1 Η αυτοκρατορία της επιστήμης και η πολιτική επέκταση της ρητορείας της αναγγέλλουν ασταμάτητα την πρόοδο της προόδου που καθιστά τα συμπτώματα της έλλειψης στο είναι [du manque-à-être]  και της δυσφορίας του είναι [mal – être] σε απλά δείγματα -σημεία διαταραχής…

Κάθε σώμα είναι πολιτικό

Leonardo Leibson Παρουσίαση του θέματος της 7ης Διεθνούς Συνάντησης της Σχολής Η ψυχαναλυτική πρακτική   δεν είναι μια σωματική τεχνική. Ωστόσο, η αναλυτική σκηνή περιλαμβάνει σώματα. Στον πληθυντικό. Αυτό του αναλύοντα και αυτό εκείνου που στηρίζει τη θέση του αναλυτή. Αυτά είναι τα σώματα που η ψυχανάλυση θέτει επι σκηνής από τη φροϋδική ανακάλυψη ότι…

Το πέρασμα στον αναλυτή

Κολέτ Σολέρ Παρουσίαση του θέματος της 7ης Διεθνούς Συνάντησης της Σχολής Είναι ένα γεγονός, από μόνο του διδακτικό, ότι παρά το σωρό των κειμένων πάνω στο πέρασμα και τον πολλαπλασιασμό των τευχών του Wunsch, κάθε επερχόμενο ΔΚΕ ξεκινά εκ νέου με αποφασιστικότητα γενικά, σαν να ήταν το πρώτο και έρχεται αντιμέτωπο με τα ερωτήματα που υφίστανται από …

Χρονικό της επιβίωσης της ψυχανάλυσης στον εγκλεισμό: προς τη θεωρητική διατύπωση του ομιλούντος

Ricardo Rojas Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Πριν από δύο χρόνια, προσπαθούσα να σκεφτώ, για το Ραντεβού, εκείνες τις πρακτικές που δεν λαμβάνουν χώρα στην ταυτόχρονη παρουσία δύο ανθρώπινων οργανισμών στον ίδιο ατμοσφαιρικό χώρο (διάστημα), πρακτικές που, τότε, λάμβαναν χώρα στη σιωπή, γεγονός που τις υποβάθμιζε σε μια πράξη χωρίς δυνατότητα θεωρητικής διατύπωσης.…

Συνάντηση με τον Μισέλ Μπουσερού (βίντεο)

Ψυχαναλυτή, ΑΜΕ της ΣΨΛΠ-Γαλλία [στο Φόρουμ Ψυχανάλυσης του Λακανικού Πεδίου στη Νάπολη, 28/2/2022] Η γνωριμία με τον Λακάν και η ψυχανάλυση Πολύ νέος, αρχικά, με ενδιέφερε η φιλοσοφία, η ποίηση. Ήθελα να κάνω επιστημονική έρευνα. Κι έπειτα, το 1966, όταν ήμουν 20 ετών, εκείνη την εποχή, ανακάλυψα τυχαία σε ένα βιβλιοπωλείο τα Γραπτά του Λακάν.…

Ποια αφύπνιση για τους αναλυτές σήμερα;

Νικόλ Μπουσερού1 Ψυχαναλύτρια, ΑΜΕ της Σχολής Ψυχανάλυσης των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου – Γαλλία Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο μηνών, υπήρξαν πολλοί που έκαναν τηλεσυνεδρίες, μιλώντας στο τηλέφωνο με τον αναλυτή τους, κάποιες φορές από τον καναπέ τους. Όνειρο! Ότι δεν ονειρευόμαστε μονάχα όταν κοιμόμαστε, είναι αυτή ακριβώς η υπόθεση του ασυνειδήτου, λέει ο…

Μια αδυνατότητα πράξης

Μισέλ Μπουσερού1 Ψυχαναλυτής, ΑΜΕ της Σχολής Ψυχανάλυσης των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου – Γαλλία Υπάρχει λοιπόν το αδύνατο που το ορίζουμε εξαρχής, ως μια δικαιολογία, και υπάρχει και το αδύνατο που καταλήγουμε να συναντήσουμε και το οποίο αποδεικνύεται λογικά, ως αρχή οριοθέτησης. Το αδύνατο με το οποίο ο Λακάν προσδιορίζει το πραγματικό είναι μια οριοθέτηση…

«Θάνατος –ύπνος –ύπνος, ίσως όνειρα!»

Σολ Απαρίσιο 1 «Θάνατος –ύπνος –ύπνος, ίσως όνειρα!» 2 Στον ύπνο κατοικεί μια επιθυμία θεμελιώδης που ικανοποιείται στο όνειρο, πρόκειται γι’ αυτήν του κοιμᾶσθαι. Θεωρητικό σημείο ευρέως γνωστό, εδραιωμένο στην Traumdeutung, που, όμως, αίφνης, καθίσταται για τον Λακάν, το μεγαλύτερο αίνιγμα του μηχανισμού του ονείρου3! Γιατί ο Φρόιντ μίλησε για επιθυμία και όχι για ανάγκη…

Το σώμα στην ανάλυση

Gabriel Lombardi Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Η Διεθνής των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου μας προσκαλεί στο Ραντεβού του 2020 με  ένα θέμα που επαναλαμβάνεται. Ποιός επαναλαμβάνεται, και ταυτόχρονα ποιός είναι διαφορετικός, παράξενος, μακριά και κοντά, παρελθόν και παρόν: Θεραπείες του σώματος στην εποχή μας και στην ψυχανάλυση. Τι αποκαλούμε «σώμα»; Όχι βέβαια…

Οι ανατομικοί και γενετικοί χάρτες δεν εντοπίζουν την απόλαυση στο σώμα

Ana Laura Prates Pacheco Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Στο σεμινάριο Ακόμη, αφιερωμένο στη θεματική της απόλαυσης, ο Λακάν αντιστρέφει την λαϊκή παροιμία λέγοντας : « Τα ράσα κάνουν τον παπά ». Υπογράμμιζε με αυτόν τον τρόπο τον ρόλο των προσποιητών (semblants) στη διαφορά των δύο φύλων. Πρόκειται για ένα χωρίο εξαιρετικά σύνθετο στο οποίο…

Η λακανική αίρεση

Ana Laura Prates Pacheco Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Ετυμολογικά, η αίρεση παραπέμπει στην επιλογή. Σε ορισμένα αρχαία κείμενα, συμπεριλαμβανομένης και της Βίβλου, αίρεσις μπορούσε, επίσης, να σημαίνει και γνώμη, δόξα [doxa], δίνοντας λαβή για ποικίλες ερμηνείες. Η χρήση της σταδιακά σταθεροποιήθηκε και κατέληξε να αναφέρεται σε θέσεις αντίθετες στις θεωρίες και τα…

Σώμα λατρεμένο

Marc Strauss Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Τύχη των περιστάσεων, η φιλική παράκληση της Agnès Metton να παραχωρήσω αυτό το Πρελούδιο συνέπεσε με την ανάγνωση που κάνω στη σελίδα 66 της γαλλικής έκδοσης του Σεμιναρίου Το σίνθωμα,  του τετάρτου μαθήματος της 20ης Ιανουαρίου 1976. Ο Λακάν, πιο αποδεικτικός από ποτέ, προτείνει ως χαρακτηριστικό…

Για να υπάρξει ένα σώμα…

Ramon Miralpeix Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Με αυτόν τον τίτλο θέλω, καταρχάς, να σημειώσω ότι το σώμα δεν υπάρχει εξαρχής. Το να έχει κάποιος ένα σώμα μοιάζει προφανές, ωστόσο, ισχύει μόνο για εκείνον που όντως έχει ένα. Το ζήτημα είναι ότι το σώμα μπορεί να επέλθει –ή όχι–, μπορεί να συσταθεί –ή…

Η ελίτ που «νίπτει τας χείρας της» και ο ιός του ατομικισμού

Άνα Λόρα Πράτεζ Πατσέκο [1] Πρελούδιο της Διεθνούς Συνάντησης στο Μπουένος Άιρες Το 1944, ο φιλόσοφος Ζαν-Πολ Σαρτρ έγραψε ένα θεατρικό με τον τίτλο « Κεκλεισμένων των θυρών ». Πρόκειται για τρία πρόσωπα ― έναν άντρα και δύο γυναίκες, εκ των οποίων η μία είναι ομοφυλόφιλη ―, που έχουν πεθάνει και βρίσκονται έγκλειστοι μέσα σε τέσσερις τοίχους,…

Περί τραυμάτων και τυφλότητας στην ψυχανάλυση

Ιωάννα Βισβίκη Το ότι ένα πραγματικό έρχεται και μας πέφτει στο κεφάλι είναι γεγονός που συνδέεται με το τραυματικό που φέρει. Το πραγματικό είναι αυτό που έρχεται από έναν άλλο τόπο, ως κάτι το ξένο στο υποκείμενο, που το ξεπερνά, το αφήνει άναυδο, και εμφανίζεται ως αναπόφευκτη τυχαιότητα απ’ την οποία αυτό δεν μπορεί να…

Αντηχήσεις, Echos, Echoes, Ecos, Echi

ΔΕΛΤΙΟ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΟΛΛΕΓΙΟΥ ΕΓΓΥΗΣΗΣ (CIG) 2018-2020 Υπ’ αριθμόν 18 3 μικρά άρθρα από 3 ψυχαναλυτές της Σχολής των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου για το πραγματικό του σήμερα. Μπερνάρ Νομινέ, Το ασυνείδητο στην ώρα του ιούΑλμπέρ Ενγκυγέν, Το κόλπο για τη γιατρειάΝικόλ Μπουσερού, Το επείγον μας Μετάφραση: Καλλιόπη Κουκουλάκη Το ασυνείδητο στην ώρα του ιού…

Άκουσα κάποιον να λέει: «μετά απ’ αυτό, να ξαναμετρηθούμε»

Κουκουμάκη Μαρία Θυμάμαι τα θέματα των εκθέσεων που μας έβαζαν στο δημοτικό, είχαν μια συγκεκριμένη σειρά, κάθε χρόνο την ίδια. Πώς πέρασα το καλοκαίρι, Τα πρωτοβρόχια, 28η Οκτωβρίου, Η αποταμίευση… ανάμεσα σε αυτά ήταν κι ένα θέμα για «Το δάσος». Καλούμασταν να γράψουμε πόσο καλό, χρήσιμο και ωφέλιμο ήταν το δάσος για τον άνθρωπο, να…

Από τον Φρόιντ στον Λακάν, τι μπορούμε να πούμε για μια θέση πολιτικά αναλυτική;

Αναστασία Τζαβιδοπούλου Παρέμβαση στο Σεμινάριο Σχολής. «Το ασυνείδητο είναι η πολιτική», θα μπορούσε να υπάρξει μια διπλή άρθρωση αυτής της έκφρασης του Λακάν : η μικρή ιστορία του υποκειμένου όπως υπαγορεύεται από το ασυνείδητό του και η μεγάλη Ιστορία, εκείνη που υπαγορεύει μια συλλογική λογική, συνθήματα που προσανατολίζουν. Στα ίχνη της, μια θέση πολιτικά αναλυτική,…

Ποια πολιτική μετά το τέλος μιας ανάλυσης;

Δήμητρα Κολώνια Παρέμβαση στο Σεμινάριο Σχολής. Το σύμπτωμα βρίσκεται στην καρδιά της διαδρομής μιας ανάλυσης, από την είσοδο μέχρι το τέλος της. Προσανατολίζει τόσο το υποκείμενο όσο και τον αναλυτή. Ο τρόπος με τον οποίο ο αναλυτής χειρίζεται το σύμπτωμα καθώς και το τι διακυβεύεται ως προς αυτό κατά το τέλος της ανάλυσης, δεν μπορούν…

Η επιθετικότητα δομεί τον ψυχισμό

Ιωάννα Βισβίκη Συνοπτική ανάγνωση του κειμένου του Λακάν, Η επιθετικότητα στην ψυχανάλυση. Εισαγωγή και πλαίσιο μελέτης της έννοιας της επιθετικότητας Το θέμα της σχέσης με τον άλλον και τα πάθη της θίγει σοβαρά και δομικά ερωτήματα σχετικά με το υποκείμενο και φωτίζει με θεμελιακό τρόπο την διαδικασία της υποκειμενοποίησης:  πώς δομείται και μέσα σε ποιες…

Η αναλύουσα ομιλία και οι συνέχειες της

Μαργαρίτα Νικολαΐδου Σάββατο 25 Ιουνίου 2016 Παρέμβαση στη δραστηριότητα του Πεδίου Σχολής «Τι είναι αναλυόμενος» με τους Ζ. Ζ. Γκορόγκ, Ε. Βέκκου , Μ. Νικολαΐδου Ο όρος ψυχαναλυόμενος- psychanalysant[1]- εμφανίζεται στο Λακάν το 1967, 3 χρόνια μετά την Ιδρυτική Πράξη της Φροϊδικής Σχολής Παρισιού, όταν γράφει την Πρόταση του Οκτώβρη του 1967 για τον ψυχαναλυτή…

Η φοβία στην απαρχή της

Σολ Απαρίσιο 24 Οκτωβρίου 2015 Απομαγνητοφώνηση της παράλληλης μετάφρασης απο το σεμινάριο: Η φοβία στην απαρχή της. Θα δουλέψουμε φέτος πάνω στο θέμα της φοβίας και των πανικών στα κλινικά κολέγια στη Γαλλία και είμαι χαρούμενη που δουλεύετε κι εσείς πάνω στο ίδιο θέμα γιατί μπορούμε να δουλέψουμε από κοινού, μαζί.

Το ανθρώπινο σώμα μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου

Μπερνάρ Νομινέ Δεκέμβριος 2014, Αθήνα Στις μέρες, μας οι σπουδές φύλου είναι στη μόδα. Πρόκειται για μία μόδα που μας έρχεται από τις ΗΠΑ και ιδιαίτερα από το χώρο των φεμινιστριών. Πρόσφατα με προσκάλεσαν σε ένα γαλλικό πανεπιστήμιο για να συμμετάσχω σε ένα συνέδριο με θέμα τις σπουδές φύλου. Το ερώτημα ήταν: πρόκειται πράγματι για…

Η μοναξιά του σύγχρονου υποκειμένου

Μαρκ Στρως Το παιδί χωρίς οικογένειαΕικόνα της μοναξιάς : ο γέρος «The kid » του Σαρλό (« Το χαμίνι»). Ο Ρεμί, το έκθετο παιδί του Έκτορα Μαλό ( « Χωρίς οικογένεια»). Ο Κοντορεβιθούλης. Ο Gavroche ( ο αλητάκος στους Άθλιους). Κορίτσι; Το παιδί δεν είναι ένα μωρό. Το μωρό είναι αυτό που βρίσκεται χωρίς οικογένεια…

Το ντιβάνι του ψυχαναλυτή δεν είναι καταφύγιο…

Τάκης Kαμπύλης Για μια πολύ μεγάλη περιπέτεια θα μιλήσει σήμερα το απόγευμα η διάσημη Γαλλίδα ψυχαναλύτρια Κολέτ Σολέρ στη Στοά του Βιβλίου. Η περιπέτεια που ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον Σίγκμουντ Φρόιντ -και συνεχίστηκε με ιδιαίτερη ένταση λίγο πριν και λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο- έχει αποκτήσει μια νέα δυναμική βάση.…

Γιάννης Κουνέλλης, η επιστροφή

Κλώντ Λεζέ 28 Μαΐου 2012 Έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής τέχνης (5 Απριλίου – 30 Σεπτεμβρίου 2012) Τι έκπληξη! Ήρθα στην Αθήνα για να μιλήσω για την κρίση της ψυχιατρικής, και ανακάλυψα ότι ο Γιάννης Κουνέλλης, αυτός ο δάσκαλος της l’Artepovera, είχε ακριβώς επιλέξει αυτή τη στιγμή αφύπνισης της ελληνικής κοινωνίας για να της παραδώσει ένα…

Τι μας μαθαίνουν οι αυτιστικοί;

Μπερνάρ Νομινέ Οι αυτιστικοί έχουν κάτι να μας μάθουν. Οι ψυχαναλυτές υπέθεταν πάντοτε ότι πίσω από αυτό το εντυπωσιακό κλινικό πλαίσιο υπάρχει ένα υποκείμενο που έχει να τους μάθει κάτι. «There is a boy in here» («Υπάρχει ένα αγόρι μέσα εκεί»). Πρόκειται για τον πρωτότυπο τίτλο ενός βιβλίου γραμμένου με δύο φωνές [πρόσωπα], από μία…

Ποια η επιθυμία των γονιών για το παιδί;

Πατρίσια Ντάαν Η εξέλιξη της κοινωνίας και μαζί μ’ αυτήν και τα οικογενειακά μοντέλα που δεν ανταποκρίνονται πλέον στο λεγόμενο παραδοσιακό μοντέλο, μας οδηγούν, ως ψυχαναλυτές, να αναρωτηθούμε για τις νέες δομές γονεϊκότητας. Μετάφραση: Μαρία Κουκουμάκη – Ιωάννα Βισβίκη

Η δυσφορία του αντικειμένου

Ζακ Αντάμ 5 Φεβρουαρίου 2009, Παρίσι. Παρέμβαση στο σεμινάριο του Λακανικού Πεδίου. Δημοσιεύτηκε στο Mensuel 43 της Σχολής Ψυχανάλυσης των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου της Γαλλίας. Μετάφραση: Όρσα Καμπέρου

Το Διαδίκτυο δεν μας έφερε πιο κοντά

Βασίλης Κ. Καλαμαράς ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 27/02/2006 Συνέντευξη στον Μαρκ Στρος – συνεργάτη του Ζακ Λακάν, ψυχίατρο και ψυχαναλυτή- για το βιβλίο του «Τι είναι εύρημα; Δοκίμια για τη λακανική ψυχανάλυση»

Το λακανικό πεδίο

Κολέτ ΣολέρΝοέμβριος 2000 Το διακύβευμα Ερώτημα: γιατί ο Λακάν περίμενε την δεκαετία του 70 για να εισάγει την έννοια του λακανικού Πεδίου; Αυτό το διάστημα αρκεί, γνωρίζοντας την αυστηρότητα της μεθόδου του, για να καταλήξει ότι αυτό το λακανικό Πεδίο δεν περιορίζεται, όπως φαίνεται να το υποθέτουν ορισμένες φορές, στις λεγόμενες «συνδέσεις» με τις πρακτικές…